Category Archives for "ТЭМДЭГЛЭЛ"

“АМЕРИКААР 10000 БЭЭР” ТВ тѳслийн тухай

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Америкийн “Үндэсний Парк”- уудаар хэд хэдэн удаа аялж явахдаа энэ нэвтрүүлгийг хийх санаагаа олсон юм. МҮОНТВ -д санал болгосныг захирал Нинжжамц  дэмжсэнээр энэ тѳслийг хийх боломж нэмэгдэв. “Монголчууд Америкт” ТВ тѳслийн найруулагч зураглаач Г.Баттулга, зураглаач фото зурагчин Б.Батбямба, аялал жуучлалын судлаач мэргэжилтэн Г.Жаргалмаа, “Lead style” сайтын ерѳнхий редактор Г.Одгарав, МҮОНТВ ийн сэтгүүлч, хѳтлѳгч С.Энхжин бид нэг баг болж АНУ ын “Үндэсний Парк”- уудаар аялан, нийтдээ 8 дугаарын зураг авалт хийлээ. Манай баг энэ тѳслийн нэвтрүүлгүүдээ энэ оны 11 сардаа багтаан бэлэн болгож МҮОНТВ -д хүлээлгэн ѳгсѳнѳѳр олон нийтэд хүрч эхлэх юм. Бид энэ тѳсѳлдѳѳ ийм зорилтуудыг багтаалаа.

1.Аялал жуулчлалын олон улсын болон АНУ ын стандартуудын талаар дараах 5 ойлголтод багтаан олон нийтэд хүргэхээр зорив. Үүнд:

a.     Аялал жуулчлалын үйлчилгээний талаар \ Бие засах газар, хогийн сав, бэлэг дурсгалын дэлгүүр, хоол хүнсний үйлчилгээ \

b.     Аялагчдын аюулгүй байдлыг хэрхэн хангадаг талаар

c.      Аялагчдад аялал жуулчлалаар дамжуулан боловсрол хэрхэн олгодог талаар

d.     Байгаль болон амьтадаа хэрхэн хамгаалж онгон дагшинаар нь хамгаалж байгаа талаар

e.     Аялал жуулчлалын салбарын менежмэнт хийгээд санхүүжилтийн талаар

2.Аялах соёл болоод ѳѳрийгѳѳ аялалд хэрхэн бэлтгэж, ая тухтай амрах боломжийн талаар ѳѳрсѳдѳѳ үлгэрлэн үзүүлэхийг хичээв

3. АНУ д ажиллаж амьдарч буй монголчууд болон Монголоос Америкт аялахаар ирж буй аялагчдад хандан “Та нар нэгэнт мѳнгѳѳ зарцуулан аялахаар шийдсэн бол хамгийн гайхалтай, алдартай “Үндэсний Парк”- уудыг зорин ирж үзээч” хэмээн санал болгож байгаа юм. Бид судалсан судалгаа, хуримтлуулсан туршлагууд дээр тулгуурлан “Шинэч” сэтгүүлийн нэг дугаарыг аялал жуулчалд зориулан гаргахаар бэлтгэж байгаа болно.

4.Монголд аялал жуулчлалыг олон улсын хэмжээнд хѳгжүүлэхэд хэрэг болох  авто замын тэмдэглэгээ, аймгуудын хязгаарын самбарууд, замын хажуугийн бие засах газар, зам дагуух үйлчилгээ, майхантай хонож болох газрууд зэрэг дэд бүтэцтэй холбоотой стандартуудыг тусад нь үзүүлэхээр бэлтгэв.

Энэ ТВ тѳслийг бэлтгэж явахдаа бид нэгэн зүйлийг сайтар ойлгосон юм. Хэрвээ бид жилдээ 1 саяас доошгүй жуулчин хүлээж авахаар тѳлѳвлѳж байгаа бол, 1 сая жуулчинд хүртээмжтэй БИЕ ЗАСАХ, ГАЗАР ХОГИЙН, САВ ДЭД БҮТЭЦ байна уу? гэдэгт анхаарлаа хандуулах ёстой. Аялал жуулчлалын салбарын “амин сүнс” гэж хэлж болох энэ 3 асуудлыг шийдэхгүйгээр сэтгэлийн хѳѳрлѳѳр “хэдэн сая жуулчин авна” гэж хэлж байгаа нь “худлаа амлалт”. Монголчууд бид зуны дэлгэр цагт эх орныхоо байгалын үзэсгэлэнт газруудаар олноороо аялж байгаа нь ДОТООДЫН АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛ ыг хѳгжүүлэх сайхан боломж мѳн боловч дараах сѳрѳг асуудлуудад анхааралтай хандахгүй байна.

1.     Аялалын улиралд автомашины ослоор хичнээн хүн амь насаа алдаж буйд

2.     Аялагчид дурын газраа сонгон хээр хонож байгаагаас байгаль орчиноо яаж бохирдуулан сүйтгэж, хэдий хэмжээний хог хаягдалыг задгай хаяж буйд

3.     Аялж байгаа шалтгаанаар архидан согтуурсаны улмаас хичнээн хүн голын усанд унаж амь насаа алдсан, гал алдасны улмаас хичнээн түймэр гарч хээр тал ой мод шатаасан үйлдэлд

4.     Гадаадын болон дотоодын хичнээн аялагчид аюулгүй байдлыг нь хангаагүйн улмаас эрсдэлд орж буйд

Аялал жуулчлалын хѳгжилд нѳлѳѳлж байгаа сайн сайхан тѳслүүдийн хажуугаар замбараагүй байдлаасаа шалтгаалан олон хүний амь нас, байгалын хохирлоор тѳлѳѳс тѳлж боломгүй. Бидний энэ тѳслѳѳс “АВАХЫГ НЬ АВЧ ХАЯХЫГ НЬ ХАЯЖ”  байж нүүдэлчин уламжлалтай, аугаа түүх нь дэлхийд “бренд” болсон Монгол оронд минь ѳвѳрмѳц онцлогтой АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛ хѳгжинѳ гэж бид тооцож байгаа юм.

…Миний хувьд “Америкийн Үндэсний Парк”- уудын ихэнхээр нь 3 аас доошгүй удаа аялсан байлаа. Сая, үзээгүй заримыг зорьж очин үзсэнээр үндсэндээ нилээд мэдлэгтэй болов. Багийн гишүүн Б.Батбямбыг энэ аялалаас сарын ѳмнѳ судалгааны аялал хийлгэснээр бид нилээд сайн мэдээлэлтэй болсон билээ. Энэ бүхнийгээ та нартай хуваалцахын тулд бид “Шинэч” сэтгүүлийн тусгай дугаарыг бэлтгэн та нарт хүргэнэ. Үүнд

1.     Америкийн хэмжээнд 5 -10 хоногт багтаан гэр бүлээрээ автомашинаар аялаж болох 6 маршрутыг сонгон бэлтгэж бүх мэдээллүүдийг \хоорондын зай, замд хонож болох газрууд, очоод юу үзэж болох болон бусад мэдээллүүд\ бэлтгэн оруулна. Энэ мэдээллүүдийг нэгтгэн маршрут тус бүрд нь гар утасны апплекейшн бүтээх талаар бид судалж байгаа юм.

2.     Америкийн “Үндэсний Парк”-ууд болох Niagara Falls, Mount Rushmore, Graze Horse, Rocky Mountains, Arches, Yellov Stone, Shasta Mountain, Crater Lake, Yosemite, Grand Canion, Zion зэрэг паркуудын танилцуулга, фото зургууд болон бусад мэдээллүүдийг оруулна

3.     Аялалд хэрхэн бэлтгэх, гарч болох эрсдэлүүд болон анхаарч мэдэж байвал зохих жижиг асуудлуудаар зѳвлѳмж болгон оруулна. Энэ нь таныг аялж сурах, аялалын соёлтой болоход тань туслах болно.

 Америкаар аялахад эдгээр мэдээллүүд танд хэрэг болно хэмээн бид тооцож байгаа юм. АНУ д байгаа болон Монголоос Америкт ирж аялах хүсэлтэй хүмүүст бид зѳвлѳлгѳѳ ѳгч, эсвэл аялалыг тань зохион байгуулж туслах боломжтой гэдгээ дуулгахад таатай байна.

“ХАЯАНААСАА ХОЛДОЖ ҮЗЭЭГҮЙ ХҮНИЙ БОДОЛ НЬ БОСГОО ДАВДАГГҮЙ”

Аялал үнэхээр гайхалтай цаг хугацаа хийгээд орон зай. Аялж явахдаа хүн ѳѳрийн “ѳчүүхэн” гэдгийг маш сайн мэдэрч, нүдний мэлмий нь нээгдэж, оюун бодол нь тэлж задардаг. Хамт аялж явахад хүний мѳн чанар “нүцгэн үнэн”-ээрээ мэдрэгддэг. Бие биедээ хандаж буй хандлага, хайрлаж буй хайр, халамжилж буй халамж яг л тод харагдана. Манай багийнхан хамт аялсан сар гаруй хугацаандаа зѳндѳѳ сайдаж муудалцсан. Бие биенээ бараг мэдэхгүй, танихгүй хүмүүс сар гаруйн дараа дотно найз нѳхѳд болон ээнэгшинэ. Нэгэн зорилгын тѳлѳѳ бие биенээ таньж, хэн нэгний ааш араншинг хүлцэн тэвчиж, тодорхойгүй байгаа асуудлаа ярьж ойлголцоно гэдэг амаргүй. Том зорилгын дэргэд энэ мэт асуудлууд жижиг байдаг гэдгийг хүн бүхэн ухаарсан байх. Бидний нѳхѳрлѳл хамтын ажиллагааны үр дүн нь энэ нэвтрүүлгүүд болон сэтгүүл, бас мэдээллүүд байх болно. Бид энэ багаараа энэ тѳслүүдээ “Солонгосоор ……. бээр”, “Японоор ………… бээр”, “Туркээр …………  бээр”, “Европоор …………  бээр” гэхчилэн олон орнуудаар үргэжлүүлэн хийх хүсэлтэй байгаа. Бидэнд туршлага, бас сэтгэл, итгэл, нѳхѳрлѳл байгаа болохоор биднийг дэмжин хамтран ажиллах хүсэл, боломжтой хүмүүс байгууллагуудад нээлттэй байх болно. АЯЛНА ГЭДЭГ ЯМАР САЙХАН ГЭЭЧ! Чи энэ ертѳнцѳд яах гэж ирсэнээ, ѳѳрийнхѳѳ “хэн” гэдгээ жинхэнээр нь мэдрэхэд тань аялал тусална.

“МОНГОЛЧУУД АМЕРИКТ” ТВ тѳслийн тухай

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Энэ бол Америкт ажиллаж амьдарч буй монголчуудын туулж ѳнгѳрүүлсэн амьдралын бодит түүхээр бүтээгдэж буй ТВ нэвтрүүлэг. Нийтдээ 70 дугаар бэлтгэхээр тѳлѳвлѳж байгаагаас 2 удаагийн явалтаар 54 дугаарын зураг авалт хийлээ. Ирэх 11 сард дахин нэг удаа явсанаар энэ тѳслийн зураг авалт дуусах юм. Зѳндѳѳ их цаг хугацаа, сэтгэл, мѳнгѳ зарцуулан бүтээж буй энэ ТВ тѳсѳлдѳѳ бид дараах зорилтуудыг шингээсэн юм.

1.     Америкт ирж суурьшсан монголчууд ямар саад бэрхшээлүүдийг давж ѳнѳѳдрийг хүрэхдээ хэрхэн ѳѳрчлѳгдѳж, яаж хѳгжѳѳ вэ? гэдгийг бодит үнэнээр нь үзэгчдэд хүргэж ойлгуулах

2.     Хууль дурмийг сахиж, бусдыг хүндлэн харьцаж, хийж буй ажилдаа сэтгэлээ шингээн чанарыг эрхэмлэн ажиллаж сурсан энэ монголчуудаас суралцах, эв хичээгээд хамтран ажиллах боломж байна гэдгийг мэдрүүлэх

3.     Бусдаас хамааралгүйгээр ѳѳрийн амьдралаа ѳѳрѳѳ л босгохын тулд ѳѳрийгѳѳ шинээр нээж, үргэлж хичээн суралцаж байгаа тэдний ярианаас маш олон “боломж” уудыг та олж харах болно

Бараг 60 шахам хүмүүстэй уулзан чин сэтгэлээсээ ярилцаж байхад дараах 3 зүйл нийтлэг анзаарагдав.

1.     Виз нь гараад Америкт ирсэн ѳдрѳѳс ихэнх хүний Монголд суралцаж тѳгссѳн сургууль болон эзэмшсэн мэргэжил хэрэг болсонгүй

2.     Виз нь гараад Америкт ирсэн ѳдрѳѳс Монголд эрхэлж байсан албан тушаал хийгээд, гүйцэтгэж байсан ажил хэрэг болсонгүй

3.     Виз нь гараад Америкт ирсэн ѳдрѳѳс Монголдоо мѳнгѳтэй баян байсан уу? мѳнгѳгүй ядуу байсан уу? гэдэг нь хамааралгүй байсан

Яг ийм мѳчид хүн болгон ѳѳрийнхѳѳ тухай “Би хэн бэ?”, “Би юу хийж чадах вэ?”, “Би яаж амьдрах вэ?” хэмээн эргэцүүлж, ѳѳрийн чадвар боломжоо олж нээн амьдралаа огт тѳсѳѳлж байгаагүй “шинэ”-ээр эхлүүлсэн байдаг. Монголчуудын цусанд нь байдаг “дасан зохицох” чадвар, “бусдаас дутуу явахгүй” гэсэн бардамнал, “бусдаас илүү байх” гэсэн хичээл зүтгэл тэднийг амжилтад хүргэж байна. Ийм богинохон хугацаанд ийм амжилтад хүрч, энэ гүрэнд ѳѳрсдийн орон зайгаа эзэлж байгаа монголчуудаараа бид бахархаж байлаа. Нас насны, олон янзын мэргэжил, ажилтай монголчуудын ярианаас “Америкт цагаачилсан монголчуудын түүх” бүтээгдэж байв. Энэ тѳслийн бас нэгэн ѳгѳѳж энэ байгаа. Хүн бүрийн хүүрнэсэн түүх, ухаарлыг анхаарч сонсох аваас та олон сайхан  боломжийн талаар эргэцуулэх болно. Яг ѳнѳѳ үед монголчууд бид:

1.     “Жалга”- ын сэтгэлгээнээсээ ангижирч, “дэлхий”-н хѳгжил дэвшилийг харж тэдэнтэй нэгдэх хэрэгтэй болж байна. Хавтгай болж буй энэ дэлхийд маш их боломжууд байна

2.     Улс тѳрѳѳс эсвэл хэн нэгнээс хамааралтай амьдралаа ѳѳрчилж, ѳѳрѳѳ л ѳѳрийн амьдралаа бүтээж, бүтээсэн амьдралаа ѳѳрѳѳ л авч явж сурах хэрэгтэй болж байна

3.     Ѳѳр хоорондоо ѳрсѳлдѳж, ѳчүүхэн эрх ашгийнхаа боол нь болж биш, нэгдэн нягтарч бие биенээ дэмжиж байж л монголчууд бид хѳгжинѳ, ѳѳр сонголт үгүй

Гадаадад ажиллаж амьдарч буй монголчууд дэлхийн хүн болцгоож, тэдний үр хүүхдүүд дэлхийн хэмжээнд амжилт гаргаж эхэлж байна. Тэднийг муулж шоолж бас гадуурхаж бус, тэднээс суралцан тэдэнтэй хамтран ажиллаж байж Монгол Улс хѳгжинѳ гэдэгт миний бие улам ихээр итгэх боллоо. Маш сайн соёл, сэтгэлгээ, үйлчилгээг тэд л түгээж чадна. Тэд маш сайнаар ѳѳрчлѳгдѳж байгаа. Мѳнгѳний үнэ цэнэ, амьдралын утга учир, цаашдын зорилгоо тэд огт ѳѳрѳѳр харж байна. Энэ нэвтрүүлгүүдийг үзэхдээ, гадаадад байгаа монголчууд ямар их золиос тѳлж байж дараагийн үедээ шинэ боломжуудыг нээж ѳгсѳнийг, ямар их хѳлс, нулимсан дунд ѳѳрсдийн амьдралаа босгож чадсаныг, эх орондоо “ѳртэй” зовинолоор Монгол руугаа ямар их “хѳрѳнгѳ оруулалт” хийж байгааг бодитоор ойлгох болно. Бид тэднийг “мундаг” гэж магталгүйгээр, сэтгэлийн дотоод ертѳнц рүү нь ѳнгийх гэж хичээсэн.

“Монголчууд Америкт” ТВ нэвтрүүлэг ирэх 10 сараас 2020 оны 10 сар хүртэл МҮОНТВ- ээр цуврал болон гарч эхэлнэ. Бид ѳнѳѳг хүртэл албан ёсны спонсоргүйгээр ѳѳрсдѳѳ хичээж ажиллаа. Нэвтрүүлэгт оролцож буй хүмүүстээ “Та, биднийг санхүүгийн хувьд боломжоороо дэмжиж туслаач. Нэвтрүүлэг ТВ ээр гарсаны дараа энэ дугаар танд үлдэх болно. Магадгүй энэ түүх таны үр хүүхдэд дурсамж болон үлдэх байх” хэмээн учирлаж, тэдний дэмжлэгээр нилээд хэсгийг нь, үлдсэн зардлаа ѳѳрсдѳѳ босгож бүтээлээ. Зураг авалтаа хийх гэж Америкийн хотуудаар аялахдаа хамгийн бага зардлаар аялж, бас халуун дулаан, сайхан сэтгэлтэй олон хүмүүсийн дэмжлэгээр бүтээлээ. Энэ тѳсѳлд залуусыг сурган бэлтгэж хамтдаа 2020 оноос “Монголчууд Солонгост”, “Монголчууд Европт”, “Монголчууд Австралид”, “Монголчууд Японд”, “Монголчууд Хятадад”, “Монголчууд Орост” гэх мэтээр ѳргѳжүүлэн бүтээхээр бодож байна. Бидэнтэй баг болон нэгдэж, бас бидний тѳслийг санхүүжүүлэн дэмжих хүсэл боломжтой хүн бүхэнтэй хамтран ажиллахдаа баяртай байх болно. Энэ ТВ тѳсѳл монголчуудын сэтгэл зүрхэнд бага боловч итгэл найдварын оч болон тусч байвал зорилго минь биелэнэ гэсэн үг. Бид хамтдаа ихийг бүтээж чаднаа.

БИД ЯАГААД “ШИНЭЧ”- ИЙГ БҮТЭЭЖ БАЙГАА ВЭ?

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Энэ тѳслийг санаачлан эхлүүлэх гэж байхдаа Д.Эрдэнэбат, Э.Бүжинлхам бид 3 шинэ нэр хайцгаав. “Шинэ санаа”, “шинийг санаачлагч” гэсэн утга агуулж буй “ШИНЭЧ” нэрийг Э.Бүжинлхам минь толь бичгээс хайж олсноор тѳсѳл минь нэртэй боллоо. 3 жилийн ѳмнѳ эрэлд гарч 108 мэдээлэл цуглуулахдаа 1 сар хагас орчим хугацаа зарцуулсан юм. 2 жилийн ѳмнѳ дахин замд гарч 1 сар хүрэхгүй хугацаанд 80 орчим мэдээлэл цуглуулснаар, АНУ д бизнес эрхэлж буй 188 монголчуудын мэдээллийн багцыг багтаасан “Шинэч” гэдэг тѳсѳл хүмүүст танил болж чадсан юм. Саяхан бид шинэ баг бүрдүүлж дахин эрэлд гарснаар бизнэс эрхэлж буй монголчуудын 50 орчим, сайн дурын олон нийтийн байгуулагуудын 50 гаруй мэдээлэл бэлтгэхээр ажилласаар л байна. “Шинэч” бол АНУ д ажиллаж амьдарч буй монголчуудын мэдээллийн нэгдсэн багцыг бүрдүүлэх тѳсѳл юм.

“ШИНЭЧ”- ийг БҮТЭЭХ ЗОРИЛГО

Moнгол Улсын Ерѳнхийлэгчид, Ерѳнхий сайд нар олон жилийн ѳмнѳѳс “Гадаадад байгаа монголчуудад” хэмээн хаягласан захидал илгээж, уулзалтынхаа дунд “Гадаадад байгаа монголчуудаа Монголын хѳгжилд ашиглах тухай” сэтгэл хѳдлѳлѳѳ барьж ядан ярьцгаана. Мэдээж сайхан санаа. Гэхдээ би тэднээс “Гадаадад байгаа монголчуудыг Монголын хѳгжилд ашиглах ямар судалгаа, статистик, мэдээлэл та нарт байна вэ?” хэмээн асуухыг хүсдэг. Ийм мэдээллийн багц тэдэнд байхгүйг мэдсээр атлаа, тэднийг тавлаж байгаа мэт хандахын оронд ѳѳрсдѳѳ бүтээе гэж зориглож шийдсэн хэрэг.

1.     Ийм мэдээллийн багцыг бий болгосноор АНУ д ажиллаж амьдарч буй монголчууд хэн, хаана юу хийж байгаа талаар мэдээлэлтэй болно. Энэ бол хамтран ажиллахын эхлэлийн боломж.

2.     Адил тѳстэй бизнес эрхэлж байгаа болон адил тѳстэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа компани, хүмүүс хоорондоо холбогдон туршлага мэдээлэл солилцох боломж бий болно. Энэ бол үйл ажиллагаагаа хамтатгах боломж.

3.     АНУ ын хотуудад бизнес эрхэлж байгаа болон үйл ажиллагаа явуулж байгаа компани, хүмүүсийн мэдээллийг судалж мэдэж байгаа хүмүүс аль болохоор тэднээр үйлчлүүлэхийг хүсдэг болно. Энэ бол монголчууд бидний бие биенээ дэмжих эхлэл.

4.     Монголд жижиг дунд бизнес эрхэлж буй хүмүүс энэ мэдээллийг судалснаар тэднээс суралцах, магадгүй боломжуудаа нэгтгэн хамтарч ажиллахыг хүсч болно. Энэ нь дэлхийн хэмжээний зах зээл дээр хүчээ нэгтгэн илүү амжилтанд хүрэх боломжийн эхлэл.

5.     Эрүүл саруулаар сэтгэдэг, аливаа асуудлыг Дэлхийн хэмжээнд томоор харж чаддаг улстѳрчидтэй Тѳр бүрэлдвэл, энэ мэдээллийн багц нь тэдний хувьд “Гадаадад байгаа монголчуудыг Монголын хѳгжилд ашиглаж болох” маш том боломж нь байх болно. Энэ бол Монголын хѳгжлийг хурдасган дэлхийн түвшинд хүргэж боломж.

“ШИНЭЧ”- ийг ЯАЖ БҮТЭЭЖ БАЙГАА ВЭ?

Олон хүмүүс энэ талаар гайхаж, бас хардангүй маягаар асуудаг. Мэдээж энд цаг хугацаа болон мѳнгѳ хэрэгтэй.

*Манай багийнхан аяны хѳнжил, замын хүнсээ базаагаад миний “Ажнай шарга” нэртэй гэр бүлийн машинд суугаад замдаа гарцгаана. Вашингтон ДС, -Чикаго, –Денвэр,- Салт- Лайка,- Сиэтл, –Сакраменто,- Сан- Франциско,- Лос –Анжелэс, –Лас- Вегас,- Салт- Лайка,- Денвэр, -Чикаго, -Вaшингтон ДС гэсэн маршрутаар нэг сараас дээш хугацаагаар явахад дунджаар 11 000- 12 000 мил замыг туулдаг. Замын уртад амрах газруудад хоолоо хийж иднэ, заримдаа замын дэн буудлуудад, ихэвчлэн айлаар хоноглоно. Хонож болох айлдаа “тѳвѳг” болохгүйн тулд аяны хѳнжилтэй явдаг болохоор бидэнд жаахан зай олдоход л хангалттай. Хэрэв жаахан тансаглах тохиолдолд бидний зардал хүрэлцэхгүй учраас “Хѳнжлийнхээ хэрээр хѳлѳѳ жийж” явдаг. Хол замд ядрах, тав тухгүй байдлаасаа болж ядрах бол бидний хувьд “асуудал” биш. Гол нь “үүнийг бид л заавал хийх ёстой” гэдэг итгэл үнэмшил биднийг хѳтѳлж явдаг юм даа.

*”Энэ тѳслийг хийгээч” гэж хэн ч бидэнд санал тавиагүй бас захиалаагүй болохоор “Шаварт унасан шарын эзэн” болохын хувьд санхүүжилтээ ѳѳрсдѳѳ л босгоно. Бид энэ тѳсѳлд оролцохыг ятгаж байгаа компани бүрдээ биднийг дэмжиж 300$ санхүүжилт болгож ѳгѳхийг хүсдэг. Энэ 300$ санхүүжилтээр

1.Тѳслийн мэдээлэл цуглуулах аялалын зардлаа шийднэ

2.Сэтгүүлийн эхээ бэлтгэнэ

3. Сэтгүүлээ Монголд хэвлүүлж, татаж авчрах зардлаа шийднэ

4. Уг мэдээллүүдийг цахим хуудсанд байрлуулна

5. Мэдээллүүдийг гар утасны апп бүтээнэ

эдгээр асуудлын хэсгийг нь ч болов шийдэхэд зарцуулж байгаа. Мэдээж тѳсѳлд оролцож байгаа хүмүүстээ боломжийн цалин ѳгѳхийг хичээнэ.

*Энэ тѳсѳлд оролцохын тулд бүтэн сарын ажлаа орхиод аялана гэдэг АНУ д ажиллаж амьдарч байгаа монголчуудын хувьд хамгийн том эрсдэл. Энэ эрсдэлийг даагаад, надад итгээд хамтдаа энэ тѳслийг бүтээж байгаа залуустаа би чин сэтгэлээсээ баярлаж, тэднийг чин сэтгэлээсээ л хайрладаг. Ийм залуус олон болж байгаа нь Монголын ирээдүйн гэрэл гэгээ хэмээн би лав баярладаг. Мэдээж би тэднээс, тэд надаас сурах зүйл олон байгаа. Мѳнгѳний болоод цаг хугацааны боол бололгүйгээр бусдад хэрэгтэй сайн үйлсийг бүтээж чадна гэдэг бол гайхамшигтай ирээдүй мѳн. Тэгээд л бид дотно сайн найзууд болдог юм даа.

“ШИНЭЧ”- ийг БҮТЭЭХИЙН ДАВУУ ТАЛ, ИРЭЭДҮЙ

-Бид энэхүү мэдээллийг цаасан сэтгүүл байдлаар хэвлүүлж байгаа нь “Америкийн монголчуудын түүх”-ийн баримт болгохыг зорьсон хэрэг

-Харин бид энэхүү мэдээллүүдийг цахим хэлбэрт шилжүүлэхээр ажиллаж байгаа. Энэ цахим орон зай л энэ мэдээллүүдийг нэгтгэж хоорондоо холбогдон мэдээлэл солилцох, туршлагаа нэгтгэн хамтран ажиллах боломжийг бий болгож чадах байх хэмээн найдаж байгаа юм.

-Мэдээллүүдийг хот хотоор нь ангилж гар утасны апп бүтээх гэж оролдож байгаа. Мэдээж амаргүй боловч, энэ асуудал шийдэгдэхэд монголчууд бид бие биенээ дэмжин үйлчлүүлэх боломж бүрдэнэ гэж найдаж байгаа.

3 дахь жилээ үргэлжилж байгаа энэ тѳсѳл мѳрѳѳдѳл биш, бодит бүтээл болж байгаад бид их баяртай байгаа. Бид дараах 5 мэдээллийн багцыг 2019 онд багтаан бүтээж байж, энэ тѳслийн эхний шат дуусна.

1.     АНУ д бизнес эрхэлж буй монголчуудын мэдээлэл

2.     АНУ д ажиллаж байгаа сайн дурын олон нийтийн байгууллагууд

3.     АНУ д судалгаа хийж байгаа эрдэмтэд

4.     АНУ д ажиллаж байгаа Мэдээллийн Технологийн инженэрүүд

5.     АНУ д тѳрж ѳсч буй хүүхдүүдээс амжилттай яваа хүүхэд залуус

Энэ бүх мэдээллийг бүрдүүлсэн туршлага хийгээд босгож ирсэн платформ дээрээ гадаадын бусад орнуудад ажиллаж амьдарч буй монголчуудын мэдээллийн багцыг нэмж оруулах санаа бий. Энэ бүхний дараа Монголын Тѳр “Гадаадад байгаа монголчуудаа Монголын хѳгжилд ашиглах” боломж бодитоор бүрдэх болно.

“ШИНЭЧ” бол ДЭЛХИЙГ ХАРАХ ЦОНХ мѳн

Бид энэ тѳслийг хэрэгжүүлэх гэж 3 жил зарцуулахдаа их олон зүйлийг мэдэрч ойлгосон.

1.     Гадаадад бизнес эрхэлж буй монголчууд ѳѳрсдийн зардлаараа ѳѳрсдийгѳѳ дэлхийн хэмжээнд хѳгжүүлж байгаа ҮНЭТ БАЯЛАГ мѳн

2.     Энэ хүмүүс 330 орчим хүн амтай Америк гүрэнд ѳѳрсдийн бизнесийн орон зайгаа хѳгжүүлж байгаа нь дэлхийн хэмжээний БАЯЛАГ БҮТЭЭГЧИД болж буй эхний алхам

3.     Аажим аажимдаа олон олон саятан, тэрбумтан монголчууд тѳрѳх нь хэзээ нэгэн цагт Монголдоо ХѲРѲНГѲ ОРУУЛАЛТ хийх боломж болно

4.     АНУ д хүүхдэдээ хамаг цаг, мѳнгѳѳ зарцуулж байгаа эцэг эхчүүд бол ДЭЛХИЙН ХЭМЖЭЭНИЙ МОНГОЛ ХҮН ийг бүтээж байгаа гэр бүл мѳн

5.     Гадаадад амжилт гаргаж яваа монгол хүн бүр Монголын хѳгжлийг ДЭЛХИЙН ТҮВШИН д хүргэж чадах түүчээнүүд мѳн

Юм л бол ДЭЛХИЙ хэмээн цээжээ дэлддэг монголчууд бидний хувьд, гадаадад байгаа монголчууд энэ боломжийг түүчээлж яваа. Маш их хѳлс нулимс, жаргал зовлон дунд тэд энэ боломжийг нээж яваа. Одоо бид аливаа асуудлыг ЖАЛГА -ын түвшинд бус ДЭЛХИЙ -н хэмжээнд харах цаг нь болсон. Та надтай санал нийлэх, эс нийлэхээс үл хамааран дэлхий тэнхлэгээ эргэсээр л байгаа, эргэсээр ч байх болно.

ТАЛАРХАЛ

Хичнээн мундаг санаа, мѳрѳѳдѳл байгаад ч хэн ч ганцаараа хийж чаддаггүй юм аа. Хүсэл зорилгоо нэгтгэн , эрсдэлээ үүрч надтай нэг болж ажиллаж байгаа

Д.Эрдэнэбат  \Виржина\

Э.Бүжинлхам  \Виржина\

Д.Одхүү \Чикаго\

Д.Долгорсүрэн  \Сан –Франциско\

Ш.Байгалмаа  \Денвэр\

Б.Цацрал  \Виржина\

Б.Бямбажаргал  \Улаанбаатар\

Д.Дэлгэрхүү  \Виржина\

Б.Батбямба  \Сан- Франциско\

Та нартаа маш их баярлан талархаж байгаа шүү. Цаашид энэ эрхэм зорилгынхоо тѳлѳѳ олон сайхан залуустай хамтран ажиллана гэдэгт итгэж байнаа. Энэ бүхнийг бүтээхэд амаргүй зүйл зѳндѳѳ тохиолдож, заримдаа урам хугарах үе байгаа ч “Ѳѳрсдѳѳ шийдэж сонгосон энэ ажилд зовлонгоо бусдад тоочин гомдоллох нь илүүц” хэрэг. “Бүх ажлаа баяр баясгалантай, хѳѳр хѳгжилтэй хийж, хохирсон ч aз жаргалтайгаар хохир” гэдэг хэллэг бол бидний уриа. Зорьж зүтгэж байгаа ажлынхаа бүтээмжийг харах бас л сайхан шүү дээ.

ЖИЧ: Энэ тѳслийн эрхэм зорилго, үнэт санаагаа хүмүүст илүү ойлгомжтой байдлаар хүргэхийн тулд 2019 оны 1 сараас эхлэн “Монголчууд Америкт” нэртэй ТВ ийн цуврал нэвтрүүлгүүдээ бүтээж эхэлнэ. Энэ ТВ тѳсѳл дээр бдинийг дэмжиж хамтран ажиллах хүмүүст бүх боломж нээлттэй байгаа гэдгийг дуулгахдаа таатай байна.

НААДМЫН ДАРАА ТѲРСѲН ЭЛДЭВ БОДЛУУД

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Дууссаных нь дараа шууд намар болдог наадам дууслаа. Монгол хүн бүр сэтгэлээ догдлоон байж хүлээдэг болохоор бэлэг дэмбэрэлээ бодсон ч “Наадам сайхан” болов. Олон жил будлиан болж дандаа хэл ам дагуулдаг байсан хурдан морины уралдаан ямар ч гомдол саналгүй сайхан болдог болжээ. “Хийхийг хүссэн хүнд арга нь олдож , хийх дургүй хүнд шалтаг нь олдоно” гэдэг үнэн ажгуу. Олны нүдэн дээр онож, алдаж байгаа нь ил тод харагддаг болохоор сурын харваа угаасаа л шударга сайхан болдог хэвээрээ. Харин С.Эрдэнэболд дүүгийн санаачлан байгуулж буй сурын шинэ талбай, ирэх жилийн наадамд сурын хѳгжлийг нэг шат ахиулан нѳлѳѳлѳх буйз.

 

За үндэсний бѳхийн барилдаан нэг л хѳгждѳггүй ээ.

 

1.   “Үндэсний Бѳхийн Холбоо” нь эв зүйгээ олохгүй үргэлж хэрэлдэн маргалдаж байдаг заваарлын цаана, мэдсээр атлаа ѳѳрсдѳѳ ил хэлж зүрхлэхгүй байгаа  “Бѳхийн Ѳргѳѳ”- нд эзэн суух хүсэл, олон жил ужигарсан баруун, зүүн Монгол хийгээд жалга довны үзэл гаарсны илрэл. Энд хэдэн аваргууд толгойлж, зааварлаж суугаа нь нууц биш. Наашаа харж “шударга ёс” ярьчихаад, цаашаа харж “цолны найраа” хийж байгаа та нарт хэн итгэх юм бэ?

2.   Улсын цолонд хүрч сайн барилдаж байгаа ч нилээдгүй бѳхчүүдэд “Ёс зүй”, “Жудаг” гэгч огт алга. Унасан бѳхийнхээ дээрээс биеийнхээ жингээр нидэрч байна, мэх хийх дүрээр хѳлѳѳрѳѳ ѳшигчиж байна, тахимаа авахдаа мѳрѳѳрѳѳ ёворч бэртээж байна. Юун ёс жудаг, уламжлал вэ? Хорсол заналаа зэрлэгээр илэрхийлж буй ийм балмад үйлдлийн ард, цолны болон бѳхийн байд ѳгч байгаа машин, мѳнгѳнд шунасан шунал л байна. Би лав ѳѳр юуг ч олж харсангүй.

3.   “Начин” цол олгох 5 ын давааны найраанд үзэгч олон ч, Тѳрийн ѳндѳрлѳгүүд ч бүгдээрээ дасан зохицжээ. Илэрхий найраагаар “Начин” болж байгаа бѳхѳд цолыг нь баяр бахдалтайгаар гардуулж байгаа Монгол Улсын Ерѳнхийлэгч ѳѳрѳѳ энэ найрааны авилгалыг баталгаажуулж байгаа хэрэг. Үгүй гэж үү? Үнэн хүчээрээ цол авч байгаа бѳхчүүдийг найрааны цолтонгүүд үнэ хүндгүй болгож байна. Хэрвээ “Начин” цолтонгууд 3 жилийн дотор, “Заан” цолтонгууд 5 жилийн дотор цолоо батлахгүй аваас “хүчингүй” болгодог дүрэмтэй болох аваас хэн ч ийм дэмий зүйлд мѳнгѳѳ үрэхийг хүсэхгүй дээ.

4.   Наадмын түрүү бѳхѳѳс улбаатай Увс, халх гэх харгалдаант солиорлыг ѳдѳѳгч, дэврээгчид нь “Нутгийн зѳвлѳл”- ийнхэн. Тэд л бие биенээсээ ѳрсѳж, бэл бэнчингээ гайхуулдаг, “Нутаг”- ийн нэр барьж улстѳрийн замаа засдаг, оюуны чадамжийг биш биеийн бярыг материаллаг шуналаар хѳѳргѳдѳг тогтолцоог бий болгосон. “Увс хүн” гэдэг нэршлийг Увс аймгийн “Нутгийн зѳвлѳл”- ийнхэн бий болгож байсан нь ѳдгѳѳ хагарал, харгалдааныг дэврээж байна. Аймаг аймгийн “Нутгийн зѳвлѳл” гэдэг сайн дурын байгууллагын үйл ажиллагааг хянаж, бѳхчүүдэд олгодог бай шагналыг хязгаарлахгүй бол дээрх үзэгдэл улам ихээр даамжрах шинжтэй.

5.   Хѳгжил дэвшил улам улмаар шинэчлэгдэн даяаршиж буй энэ цаг үед монголчууд бид энэ “жалга дов”-ны үзлээсээ салж, түүнийг ѳгдѳѳн дэвэргэж буй хүмүүстэй хариуцлага тооцохгүй бол болохгүй болжээ. Яг үнэндээ хэдхэн луйварчид энэ санаан дээр тоглоод байна шүү дээ. “Монголчуудын Үндэсний эв нэгдэл”-д хохирол учруулж байна гэж үзэн тэднийг шийтгэх хэрэгтэй. Монголчууд бидний эв нэгдлийг бататгадаг,  ѳѳрсдийгѳѳ “Монгол хүн” гэдгээ мэдэрч бахархан баярладаг “Эрийн гурван наадам”- ыг ийм болгож болохгүй ээ, бѳхчүүд ээ. Ѳѳрсдѳѳ хѳгжиж байж бѳхѳѳ хѳгжүүлнээ. Найраа хуйвалдаанаар биш, үнэн хүчийг үзэн барилдаж давсан бѳхчүүдэд чин сэтгэлээсээ баярлан талархдаг болж гэмээ нь “Монгол бѳх” хѳгжинѳ.

 

…Орос Улсад зохион байгуулагдсан “Хѳл бѳмбѳгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн” ѳчигдѳр дууслаа. “Хѳл бѳмбѳгийн спорт ийм түвшинд хѳгжсѳн учраас даян дэлхийн хүмүүс бие биенээ дэмжин нѳхѳрлѳж, дайн дажин гарахгүй болгож байгаа юм шүү дээ” хэмээн ярьсан нэгэн танилын санаатай санал адил байна. Их спорт хүмүүсийг баярлуулан цэнгүүлэхийн зэрэгцээ эвсэг сайнаар нѳхѳрлүүлдэг. Олон зуун дамжин наадаж ирсэн энэ уламжлалаа монголчууд бид эв нэгдлийн баяр болгож тэмдэглэвэл юутай сайхан. “Цол дагаж бяр биш, мѳнгѳ авч ирдэг болгосон” хэр хэмжээнээс хэтэрсэн бай шагналыг, үнэн хүчийг үзэж бус найраагаар цол авах болсон энэ тогтолцоог ѳѳрчлѳх хэрэгтэй байна. Одоо чинь 21 р зуун шүү дээ.

 

Монгол Тѳрийн тэргүүнүүдийн эгэл жирийн дээл ѳмсгѳл надад лав их таалагдсан. Тѳрийн тэргүүн гэхээрээ наадмаар элдэв хаад ноёдын ѳмсгѳл ѳмсѳж, ший янгуунд тоглох гэж буй мэт аягладаг цаг, үеэ элээжээ. Гэснээс, экс Ерѳнхийлэгч Н.Багабандийн зүүсэн бүс их чамин гоё байлаа. Хүн ѳѳртѳѳ байгаа юугаа ѳмсѳж зүүх нь тэдний эрх гэлээ ч, хаана хэдийд юу ѳмсѳж зүүхээ тохируулах нь их ухааны илрэл гэх юм билээ. Яг үнэндээ Увсын бѳхчүүд үнэхээр эв нэгдэлтэй, бодлоготой, сайн барилдацгаасан шүү. Тэдэнд уурлаж, муулахын оронд тэднээс суралцах зүйл их байнаа.  Үгүй тэр “барьц сонгуулах” гэж тамтай үйлдэл байнаа. “Зѳрүүд бух” шиг хѳшилдсѳѳр хамаг цагаа үрчих юм. Үзэгчид нь хараад залхаад эвшээгээд байхад тэд хээв нэг хѳшилдсѳѳр байх аж. Уг нь цаг хэмнэж хурдан шуурхай барилдуулах гэж зохиосoн дүрэм нь “Нуухыг нь авах гээд нүдийг нь сохлов” гэдгийн үлгэр лугаа болж дээ. За тэгээд наадам сайхан болсоон болсон. “Дараа жилийн наадам даанч хол байна даа, хол байна”.

СУМЫН НААДАМ

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Завханы Завханмандал суманд миний бага нас ѳнгѳрсѳн. Наадмын урд ѳдрүүдэд аав ээж минь худалдаж авч оёж ѳгсѳн цоохор даавуун ѳмд цамц, цагаан ултай гутлаар гоёсон хүүхэд насны наадам. Ѳглѳѳ эртээ тугалыг нь тавьсан эхлээр үнээнүүд. Хүнгий голыг гатлан элсэн манхан тал рүү билчээсэн эхлээр хонь хурганууд хүүхэд бидний л адил жаргаж асан наадмын ѳдрүүд. Голын зүлэг ногоон дэнж дээр салхины аясаар дэрвэх асар майхнууд бидний сэтгэлийг адил хѳвсѳлзүүлнэ. Хааяа тургилах адуунуудын чимээ, хѳлснийх нь дотно үнэр тэр гэхийн аргагүй сэтгэлд үнэртэнэ. Салхины аясаар дэрвэх майхны хаяагаар хамар сэтлэм үнэртэх дув дугуй хуушуурны үнэр сэтгэл дэх хѳг аясыг эгшиглүүлнэ. Зѳвхѳн үнэрт нь цадмаар “нэг тѳгрѳг”-ний үнэртэй хуушуурнууд энэ л наадмын сэтгэл ханамжийн нэг нь. Цагаан хоолойгоор хэн нэгнийг зарлан дуудах аялгуунаас илүүтэй амтат тэр л хуушуурнууд бидний амьдралын нэгэн таашаал.

Сумын стадионыг тойрон гийнгоолох дуунд миний үеийн хѳвгүүд унасан мориныхоо сэрвээн дээр хэвтэж омог бардмаар ташуурынхаа сураар даялахад бяцхан атаархал тѳрѳх хэдий ч, морины нуруун дээр тогтох хувьгүйгээ ѳѳртѳѳ хүлээн зѳвшѳѳрнѳ, атаархал салхинд хийсч замхарна. Ангийн болон үеийн охидууд тааралдах дор бяцхан цээжиндээ “Эр бор харцага” болон харагдаж, жигүүрхэндээ хүчтэй хэмээн омогших гэж ядна. Хааяадаа жуумалзах тэдний харцан дор сэтгэлдээ элин халин дэвнэ, тэд анзаарсан эсэхийг үл мэдэх авч, ѳѳрѳѳ ѳѳртѳѳ л хѳѳрцѳглѳнѳ. Сумын хэдэн харцуул дээл зодгоо уралцан барилдаж, даван дэвэх бүрт гагц ѳѳртѳѳ л хѳѳрцѳглѳн дэвнэ, хэдэн жилийн дараа ч юм бэ, цэрэгт явж “эр бор харцага” болохоо мѳрѳѳднѳ. Сэмхэн мѳрѳѳдѳх тэр л охиноо гэргийгээ болгон санааширна.Бас хааяадаа хэн нэгнээс харамлаж, бас хардан гуниглана.

“Морьд эргэлээ” гэх дуунаар тэвдэн сандарч, аль тааралдсан машиныхаа тэвшин дээр гарч цээж дүүргэх салхийг ум хумгүй залгилна. Ѳндѳр дэнж дээр буугаад алсын алсад тоосрох морьдын зүсийг чимээлэн чагнана. Гийнгоолон барианд орох морьдын тоосон дунд самсаа шархирна, Хѳлсийг нь хусах хусмын аясаар хийсэх хѳлсний дусал дунд ѳѳрѳѳ л нулимсаа залгилна. Хоолой зангирна. Буцаад л машины тэвшнээс буухад хов хоосон цэнгэлдэхээс “Эр бор харцага” эгшиглэхэд дотор уужран тайвшрах аж. Үзүүр түрүүний бѳхчүүдийн хаялсан боорцог дунд наадам ѳндѳрлѳнѳ. Морьдын тоос замхрах тѳдийд сэтгэлд гуниг хурж “Дараа жилийн наадам даанч хол байна даа” гэж гуниглах. Орой нь лагерын гэрүүдийн дунд орны цагаан даавуу дэлгэж татсан хэц дээр кино гарахад ах эгч нарын сэмхэн шивнэлдэх чимээ, хос хосоороо
сэмхэн алга болох мѳчүүдийн учрыг олох гэж гайхна.

Миний бага насны наадам, миний цоохор даавуун гоёл цагаан ултай хав хар гутал сэтгэлд тодхон үлджээ. Зѳндѳѳ олон наадмыг үзсэн хэдий ч, тэр л балчир насны наадам адуу тургилах чимээ сэтгэлд үлдэн хоногшжээ. Хав халуухан, дув дугуй хуушуур, “улаан ус” хэмээх ундааг яг одоо л идэж залгилахсан, зүгээр л цоохор даавуун гоёлоороо “хормой дэрвүүлэн гүйх сэн” гэж ямар ихээр хүснэ вэ? Ѳндѳр довцог дээр ѳвгѳдүүд мориныхоо цулбуурыг ѳвдгѳндѳѳ ороогоод, тэртээх морьдын тоосыг дурандан байж бидэнд түүх ѳгүүлэхийг сонсохсон гэж ямар ихээр хүснэ вэ? Миний мѳрѳѳдѳж асан тэр охин газар сѳхрѳн сууж хааяадаа над руу хяламхийн харж мишээхийг дахин харах сан гэж би ямар ихээр хүснэ вэ?
Тарсан наадмын тоосон дунд алдсан хайраа хайн гуниглах тэр л гэгэлгэн мѳчүүдийг дахиад л мэдэрч, санаа алдах сан даа. Ай миний гэгэлхэн хүүхэд насны сумын наадам минь дээ гэж.

НОМ УНШИХ “УРЛАГ” \ Лос- Анжелэс хотын “Монгол номын сан”-гийн 10 Жилийн ойн баярын тэмдэглэл \

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

Хүмүүс амьдралынхаа ээдрээтэй олон асуултын хариуг номноос уншиж ухаардаг. Бусад хүмүүсийн амьдрал хийгээд хүний амьдралд байж болох олон учрал тохиолуудын талаар ч номноос олж уншина. Их зүйл олж мэдэхийг хүссэн хүнд ном илүү тус болдог. Ном их уншдаг хүний бодол эргэцүүлэл нь тэнцэрч үг хэл, яриа нь хүртэл тэгширдэг. Ном амьдралын баяр, гунигийн их далай.

 

АНУ ын Лос- Анжелэс хотноо ажиллаж амьдардаг миний дотны найз нар болох Г. Алтанхуяг, Б.Ган- Энхбаяр нар маань гэртээ “Монгол номын сан” байгуулаад 10 жилийг үджээ. Анх “Монголчуудын Холбоотой”- гоо хамтраад эхэлж байсан бол ѳдгѳѳ 1000 гаруй номтой болж ѳргѳжсѳн байна. Алив санааг эхлэх тийм ч хэцүү биш, харин гүйцэлдүүлж урт удаан хугацаанд ажил хэрэг болгоно гэдэг тийм ч амар биш ээ. Номын сан байгуулсан цагаасаа л богино ѳгүүллэгүүдийг уран сайхнаар унших “Утгын чимэг” уралдааныг зохион байгуулж эхэлсэн нь “ном унших урлаг”- ийг хүмүүст мэдрүүлэх сайн боломж болжээ.

 

Энэ оны 5 сарын 5 ны ѳдѳр Лос- Анжелэс хотын “Монгол номын сан”- гийн 10 жилийн ойн баярын хүрээнд зохион байгуулагдсан “Утгын чимэг” уран уншлагын наадамд оролцохоор, Вашингтон ДС хотын “Монгол Сургууль”-ийн захирал Түмэндэмбэрэл надад санал болгосноор, энэ уралдаанд оролцох 4 багшийн хамт бид Лос -Анжелэс хотыг машинаар зорьцгоов. Ажил тѳрѳл, зардал мѳнгѳнѳѳс үнэтэй “нѳхѳрлѳл” намайг тийш явах шалтаг нь болдог юм. 10 жилийн ойн баярын арга хэмжээ сайхан болсон.

 

“УТГЫН ЧИМЭГ” уран уншлагын уралдааны мэдээлэл

 

Вашингтон ДС, Чикаго, Сан Франциско, Лос Анжелэс хотуудаас 13 уран уншигчид оролцсон энэ наадмыг Г.Алтанхуяг \Лос анжелэс\, Г.Батцэнгэл \Чикаго\, Г.Галбадрах \Вашингтон ДС\ нар шүүж дүгнэлээ.

 

Энэ уралдааны эхний даваанд

 

1.   Цэрэннадмид \ Вашингтон ДС \ “Интернэтийн амраг”

2.   М.Билэгтбаяр \Лос Анжелэс\  “Жамухын ѳчил”

3.   Д.Батсүх \Лос Анжелэс\ “Том сургамж”, “Хамгийн эрхэм хүн”

4.   Б.Уянга \Вашингтон ДС\  Т.Бум Эрдэнэ “Бурхан минь та надад юу ѳгчихѳѳ вэ”

5.   Д.Нурмаа \Вашингтон ДС\ Хатанбаатар “Эжийгээ хайрлаж яваарай”

6.   Ш.Азжаргал \Лос Анжелэс\  “Хямдхан мах”

7.   Д.Ганчимэг  \Сан Франциско\ Ц.Доржготов “Хѳгжѳѳнтэй хѳгшид”

8.   Болорцэцэг \Сан Франциско\  Хатанбаатар “Эжийгээ хайрлаж яваарай”

9.   Ням Очир  \Чикаго\ Амарсайханы “Шалгалт”

10.                 Б.Энхжаргал \Лос Анжелэс\ Ж.Лхагва “Мехиричийн шѳнѳ”

11.                 Мѳнхзаяа \Сан Франциско\ “Болзоо”

12.                 С.Пүрэвдулам \Вашингтон ДС\  Б.Лхагвасүрэн “Үхтэл үр харам”

13.                 Т.Оюун \Сан Франциско\ “Галын бурхан”

 

Эхний даваанд оролцсон 13 уншигчаас шалгарсан 8 уншигч хоёр дахь даваанд дахин нэг бүтээл уншин ѳрсѳлдѳв.

 

1.   Д.Ганчимэг  \Сан- Франциско\ “Үргэлж дэргэд эх орон”

2.   Ням Очир \Чикаго\  Э.Болорцэцэг  “Сүүлчийн бороо”

3.   Ш.Азжаргал  \Лос- Анжелэс\ Т.Бум Эрдэнэ  “Бурхан минь чи надад юу ѳгчихѳѳ вэ?”

4.   Т.Оюунаа \Сан –Франциско\ У.Болор Эрдэнэ  “Үл таних эхийн ѳчил”

5.   Мѳнхзаяа \Сан -Франциско\ Хатанбаатар “Эжийгээ хайрлаж яваарай”

6.   Б.Энхжаргал \Сан- Франциско\ “Америкт хѳглѳсѳн явдал”

7.   М.Билэгтбаяр  \Лос- Анжелэс\  “Монгол тѳрийн гал голомт”

8.   Болорцэцэг \Сан –Франциско\  Батзориг “Зуун грамм”

 

 Үзэгчид нь сэм сэмхнээр санаа алдаж, хааяадаа чийгтсэн аньсгаа арчиж, заримдаа хѳгжилдѳн инээлдэж Монголын зохиолчдын аялгуу тансаг хэллэг, уянга тѳгс дүрслэл, ухаарал хайрын их шад бадгуудаар амьсгалсан “Утгын чимэг” наадмын дүн гарахад:

 

1.   Т.Оюунаа \Сан- Франциско\ тэргүүн байр

2.   Ш.Азжаргал \Лос –Анжелэс\ дэд байр

3.   Б.Энхжаргал \Сан –Франциско\ гутгаар байр

 

 тус тус эзлэн шагнагдлаа.  Энэхүү наадамд оролцсон уран уншигчдын ур чадвар үнэхээр гайхалтай сайн байсан нь 10 дахь удаагаа зохион байгуулагдаж буй энэхүү “Утгын чимэг” наадам, Америк дахь монголчуудын дунд 2 жил тутам зохион байгуулагдах болсон “Уран угсийн наадам” ын сайн нѳлѳѳ мѳн. Сүүлийн жилүүдэд залуус энэ арга хэмжээнд амжилттай оролцох болсон нь энэхүү наадмуудын зорилгын биелэл болж байна. Энэ наадмын нээлт дээр яруу найрагч Ц.Хулангийн “Ганцхан эжийдээ унших шүлэг”- ийг сурагч Хонгор уншсан нь үүний нотолгоо.

Аливаа арга хэмжээ олон хүний чин сэтгэлийн тус дэм дээр л сайхан болдог аж. Хѳтлѳгч Болор- Эрдэнэ, морин хуурч Баттогтох, амьд хѳгжмийн “Даян” хамтлаг болон бүжигчин Батцэнгэл, Занабазар, нугараач Азжаргал, залуу дуучин Анун, зураач Цэдэвдорж нар энэ арга хэмжээг хѳгжүүн, цэнгүүн сайхан болголоо.

 

Монголчууд биднээс харийн орон, хүний нутагт цаг хугацаа болон мѳнгѳний золиос болон ажиллаж амьдарч байгаа нь олонхи. Гэхдээ хүн болгоны сэтгэлийн чанадад ЭХ ОРОН нь оршиж буй. Тийм болохоороо монгол хэл, монгол урлаг, монгол зан заншил, монгол түүх соёлынхоо тѳлѳѳ ѳѳр ѳѳрсдийн хийж бүтээж чадах болгоноо хийхийг хичээдэг. Магадгүй Монгол орон минь ѳдийг хуртэл тусгаар оршиж ирсний тѳлѳѳх талархал, цаашид ч тусгаар тогтнон оршихуйн хүсэл үүн рүү хѳтѳлдѳг байх. Аялгуу тѳгс монгол хэл, утга тѳгѳлдѳр бүтээлгүйгээр бид хэрхэн тусгаар оршин тогтнож чадах билээ. Энэ сайхан үйлсэд сэтгэлээ чилээн, үйлсээ зориулж яваа эрхэм анд Г.Алтанхуяг, Б.Ган- Энхбаяр нартаа баяр хүргэж талархал дэвшүүлж байна. Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.

 

БИД ЭХ ОРНОО ХАЙРЛАХГҮЙ БОЛ!!! “ Орон нутгийн хѳгжилд аялал жуулчлалын нѳлѳѳ” сэдэвт уулзалт сургалтын тэмдэглэл

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

*Монголд минь урин дулаан цаг ирж, байгаль дэлхий сэргэхээр хүмүүс эх орныхооо хамгийн сайхан байгальтай газруудаар аялцгаадаг. Ѳвѳг дээдсийн минь цус, хѳлс, ухаанаа шавхан байж үлдээсэн газар нутагт аялж үзэх, биширч бахдах сайхан байгальтай газар мундахгүй. Тэр болгонд бид “Монгол эх орон минь ямар сайхан байгальтай юм бэ?”, “Тэр магтаж бишрээд байдаг Швейцараас дутах юм ердѳѳ ч алга”, “Ийм уудам сайхан газар нутагтай оронд хүн болж мэндэлсэн бид ямар их азтай, аугаа хүвь тавилантай юм бэ?” хэмээн дуу алдацгаана. Сүүлийн жилүүдэд Монголд дэлгэрэн хѳгжих хандлагатай байгаа “Дотоодын Аялал Жуулчлал” ын хѳгжилд анхаарлаа хандуулах цаг болжээ. Машинаа асааж унаад дуртай газраа зугаалан цэнгэж байгаа бид ѳѳрсдѳѳ олон тѳвѳгтэй асуудлуудыг бий болгож байнаа.

 

1.   Бүрэн бус техниктэй холын замд гарч согтуугаар машин жолоодох, хѳдѳѳ замд хурд хэтрүүлэн давхиснаар авто осол олноор гарч амь насаа алдах эрсдэл бий болгож байна.

2.   Дуртай газраа хоноглох бүрдээ хоол цай хийж идэх гэж мод хугалан түлж, ус голыг бохирдуулж байна. Хэт хуурайшилтай нѳхцѳлд задгай гал түлж байгаад хяналтаасаа алдсанаас болж хичнээн га газар нутгийг ой, хээрийн түймэрт сүйтгүүлэв?

3.   Амралт зугаалга болгоноо “архидалт” гэж ойлгодогоос согтуугаар усанд унаж осолдох, агсан согтуу үйлдлээс болж хичнээн хүн бэртэж, хичнээн хүн хохирсон тоо гарах байх.

4.   Хонож зугаацсан газар болгондоо ил задгай бие зассанаар, үлдэгдэл хогоо хээв нэг хаяж одсоноор байгаль орчноо хичнээн ихээр бохирдуулж байгааг бүгд мэдэж байгаа. Сайхан сэтгэлтэй хүмүүс байгальд хаясан хогийг нь түүн цэвэрлэж, арчаа муутай, соёлгүй заваан хүмүүс дур зоргоороо бохирдуулаад байж болохгүй биз дээ?

5.   Бидний энэ замбараагүй аялал нь ухамсаргүй, бүдүүлэг байдлын гэрч болж, энэ үйлдэлд хяналт тавьж хариуцлага тооцдог газар үгүй болжээ. Аялал гэдэг чинь хүн болгон дур зоргоороо авирлах үйлдэл биш ээ.

 

*АНУ ын Виржина мужид албан ёсны үйл ажиллагаа явуулдаг “United Mongolia” АББ ѳнгѳрсѳн 5 сарын 9 нѳѳс 18 ны ѳдрүүдэд Вашингтон ДС, Лас -Вегас хотуудад “Орон нутгийн хѳгжилд Аялал Жуулчлалын нѳлѳѳ” сэдэвт уулзалт сургалтыг зохион байгууллаа. Энэ уулзалт сургалтад Хэнтий аймгийн засаг дарга Н.Ганбямба, Ховд аймгийн засаг дарга Д.Галсандондог, Говьсүмбэр аймгийн ИТХ ын дарга Г.Батзам, Завхан аймгийн Байгаль орчин, аялал жуулчлалын газрын дарга Б.Мѳнхбат, СЭЗДС ийн Аялал жуулчлалын мэргэжлийн багш Г.Жаргалмаа нар ирж оролцсон юм. Бид энэ уулзалт сургалтаар дараах асуудлуудад анхаарал хандуулав.

 

АНУ- ын аялал жуулчлалын хѳгжил болон стандартууд болох:

 

-Бие засах газруудыг хэрхэн шийдсэн

-Хог хаягдал болон хогийн савнуудыг хэрхэн шийдсэн

-Авто машинуудын зогсоолуудыг хэрхэн шийдсэн

-Аялагчдын тав тухыг бодолцон хоол хийж идэх газар болон ширээ сандлуудыг яаж хийсэн

-Aялал жуулчлалын газруудын менежмэнт ямар байгааг

-Aялал жуулчлалын санхүүжилт яаж шийдэгдэж, хэрхэн зарцуулдаг талаар

-Aялал жуулчлалаар байгаль орчин, амьтан ургамлыг хэрхэн хайрлаж хамгаалж байгааг

-Аялагчдын аюулгүй байдлыг яаж хангаж, аялагчдын соёлыг хэрхэн бий болгож байгааг

-Aялал жуулчлалын мэдээлэл хийгээд иргэд болон хүүхдүүдэд боловсрол мэдлэг яаж олгож байгааг

 

бодитоор үзүүлж ойлгуулангаа эдгээрээс Монголдоо шууд хэрэгжүүлж болох санаа, боломжуудыг хамтдаа эрж хайх зорилготой байв.

 

Бид уулзалт сургалтад оролцогсодтой хамтдаа Виржина мужийн “Shenandoah” Үндэсний Парк, “Safary” Амьтдын хүрээлэн, Аризона мужийн “Grand Canion” Үндэсний Парк, “Hoover dam” алдарт байгууламж, Невада мужийн “Red Rock” Аялалын газруудыг үзэж, Вашингтон ДС хотод “World Bank”, “U.S Department of the Interior”, Moнгол Улсаас АНУ д суугаа ЭСЯ дээр мэргэжилтнүүдийн илтгэл мэдээлэл, санал зѳвлѳлгѳѳг сонсож, Лас Вегас хотод “О” болон “Mistery” шоунуудыг сонирхон  энэ талаар мэдээлэл саналуудыг сонслоо. Сонирхож байгаа асуудлуудаа газар дээр нь очиж үзэн тѳсѳѳлѳл авсныхаа дараа мэргэжлийн хүмүүстэй санал мэдээлэл солилцож байсан нь энэ удаагийн уулзалт сургалтад бидний сонгосон арга хэлбэр байв. Энэ арга хэлбэр үр дүнгээ ѳгсѳн. 

 

Энэ уулзалт сургалтад оролцсон аймгууд ирэх онд Аймгууддаа “Дотоодын аялал жуулчлалын стандарт”-ыг бий болгон хяналт тавьж хэрэгжүүлэхээр тохиролцов.

 

1.   Аймгууд ИТХ аараа хэлэлцэн дотоодын болон гадаад аялагчдын аялж болох газруудыг тогтоон тэндээ кемпүүдийг стандартын дагуу байгуулна. Үүнд:

 

a.    Аялагчдын бие засах газрыг шийдэх

b.   Хогийн савнуудыг байрлуулан хог хаягдлын асуудлыг шийдэх

c.    Автомашинуудын зогсоолыг тогтоон тэмдэглэгээтэй болгон журамлах

d.   Аялагчдын майхантай хонох газруудыг бий болгож, тэндээ хоол цай хийж идэх боломжуудыг бүрдүүлэх

e.    Аялагчдын аюулгүй байдлыг хангахад анхаарч, хамгаалалт хийх

 

2.   Аймгууд” Аялал жуулчлалын бүс”-ээ тогтоон шийдсэнээр, Аялагчдад зориулсан мэдээллийн самбрууд босгож, сонгож ашиглаж болох гар утасны апплекейшнийг хамтдаа бүтээж, олон нийтийн хэрэгцээнд гаргах

 

3.   Аймгууд ѳѳрийн нутаг дэвсгэр дээрээ байгаа байгалын үзэсгэлэнт газруудад алсдаа “Үндэсний Парк” байгуулах зорилгоор судалгаа хийж тѳсѳл боловсруулан, хѳрѳнгѳ оруулагчдыг хамтдаа хайх

 

Энэхүү уулзалт сургалтад оролцсон 4 аймгууд болон уулзалт сургалтыг зохион байгуулсан “United Mongolia” АББ ын цаашдаа хамтран ажиллах зорилго чиглэл болон үндсэн зарчмууд ингэж бий боллоо. Зѳвхѳн эдгээр аймгуудаар хязгаарлалгүй бусад аймгуудтай ингэж хамтран ажиллах хүсэл болон боломж бидэнд байгаа.

 

*Уулзалт сургалтад оролцогчидоо Лас Вегас хотоос Монгол руу үдсэнийхээ дараа бид АНУ ын дэлхийд алдартай Үндэсний Паркууд болох “Death Valley”, “Yosimite”,  “Mountan Shasta”, “Crater Lake”, “Grand Teton”, “Yellowstone”, “Grazy Horse”, “Mount Rushmore”, “Niagara Falls” зэрэг газруудаар багаараа аялан богино хэмжээний ТВ нэвтрүүлгүүд бэлтгэж, фотоо зургууд авсан юм. Бидэнд 3 зорилго байлаа.

 

1.   Эдгээр “Үндэсний Парк” уудын бүтэц үйл ажиллагаа болон аялагчдын соёлын талаар Монголын үзэгчдэд үзүүлж ойлгуулахыг хичээж байгаа. Монголчууд бидэнд дутагдаад байгаа эх орноо хайрлан бахархах санааг аялах соёлтой хамтад нь дэлгэрүүлэх хэрэгтэй байнаа

2.   Монголоос АНУ г зорьж ирэх аялагчид болон АНУ д ажиллаж амьдарч байгаа монголчуудын АНУ ын зүүн баруун эрэг болон тѳвийн бүсүүдэд аялж амарч болох газруудын судалгааг хийж Чикаго хотын ИТ компанитай хамтран гар утсанд суулгах мэдээллийн апплекейшнийг бүтээх

3.   Ѳвгѳдийн минь бүтээсэн түүх нь “Дэлхийн Бренд” болсон Монгол оронд минь, уул уурхай бус “Аялал Жуулчлалын салбар” хѳгжлийн тулгуур болох цаг ирж байна гэдгийг монголчууд бид хамтдаа ойлгож ухаараасай хэмээн бид чин сэтгэлээсээ хүсч байгаа юм аа. “Мѳнгѳ олох”- ын тулд бус, хүмүүсийг баярлуулан бахдуулахын тѳлѳѳ Монголдоо аялал жуулчлалыг хѳгжүүлэх цаг болжээ.

 

…Найр наадам хавтгайрдаг зуны дэлгэр цаг айсаж, хүн болгоны сэтгэл хѳвсѳлзѳж байгааг мэдэрч байнаа. Наадмын маргааш хаашаа аялахаа товлон, амраг садан найз нѳхдѳѳрѳѳ бэлтгэл юугаа базааж байгааг тань мэдэж байнаа. Энэ л сайхан улиралд айраг цагаанд халамцаж, таана амтагдсан махандаа бялуурч, хоё гараа алдлан цээж дүүрэн  “Монгол” гэж дэлхийгээр нэг хашгирах хүслийг тань ойлгож байнаа. Тийм ээ! та бидний “Ѳлгий” болсон энэ сайхан орныг та биднээс ѳѳр хэн ч хайрлаж хамгаалахгүй шүү дээ.  Маргах аргагүй үнэн, татгалзах аргагүй шалтгаан энэ.

 

Эх орноо хайрлах сэтгэл, аялж яваа газраа хогоо үлдээхгүй байхаас эхэлдэг юм шүү дээ. Эх орноо хайрлах сэтгэл, хаа хамаагүй газар бие засахгүй байхаас эхэлдэг юм шүү дээ. Эх орноо хайрлах сэтгэл, нялх моддыг хугалж, голын ус руу бохир урсгахгүй байхаас эхэлдэг юм шүү дээ. Эх орноо хайрлах сэтгэл, чи ѳѳрѳѳ ѳѳрийгѳѳ хайрлах хайраас эхэлдэг юм шүү дээ.

ЭНЭ НУТАГТ ТА БИДНИЙ ҮР ХҮҮХДҮҮД ҮРГЭЛЖЛЭН, ҮЕ ДАМЖИН АМЬДРАХ БОЛНО.

“ШИНЭЧ” СЭТГҮҮЛИЙН ТУХАЙ

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

*“United Mongolia” ТББ аас санаачлан хэрэгжүүлж байгаа бизнесийн тѳслийн хүрээнд энэ сэтгүүлийг бэлтгэж хэвлүүллээ.  Гадаадад ажиллаж, бизнес эрхэлж буй 108 монголчуудын талаар мэдээлэл багтаасан анхны сэтгүүл. Боломжгүй мэт санагдаж байсан сэтгэлгээг боломж болгон харуулсан анхны бүтээл гэдгээрээ манай баг сэтгэл хангалуун байгаа.  Нѳгѳѳ талаараа энэ сэтгүүл бол түүхийн баримт болж үлдэнэ. Та энэ сэтгүүлийг худалдан авч уншсанаар:

 

-АНУ- ын аль хотод хэн гэдэг хүн, ямар бизнес эрхэлж буй талаар

-АНУ -д бизнес эрхлэхэд ямар бэрхшээл болон боломжууд байгаа талаар

-АНУ -д бизнесийн соёл хийгээд хариуцлага ямар байдаг талаар

 

мэдээллүүд авахаас гадна ѳѳрийн ах дүү, танил нѳхѳд тань хэрхэн шударгаар хѳдѳлмѳрлѳж “баялаг бүтээгч” болж байгааг ойлгох болно. АНУ д бизнес эрхэлж буй монголчуудтай холбогдож “мѳнгѳ гуйх” биш санаа туршлага болох мэдээлэл авч хамтран ажиллаж боломж ч бүрдэнэ. Бид энэхүү мэдээлэлдээ ямар нэгэн ялгаваргүй тэгш байх, хэн нэгнийг дѳвийлгэн магталгүйгээр дотоод сэтгэлд нь асч буй “гал”-ыг мэдрүүлэхийг хичээсэн юм. Хэвлэлийн эх болон текстийг бэлтгэсэн Д.Эрдэнэбат, Э.Бүжинлхам 2 маань авьяас чадвар, сэтгэл зүрхээ шингээн байж бүтээсэн бүтээл. Тэд надад ѳнѳѳгийн залууст итгэж, тэдэнтэй хамтран ажиллах хэрэгтэйг маш сайн ойлгуулсан.

 

*Сэтгүүлийг хаана хэрхэн борлуулж байгаа вэ?

 

Яг үнэндээ бид энэ сэтгүүлээ сурталчилж, маркетинг хийж чадахгүй байнаа. Энэ чиглэлээр биднийг дэмжиж хамтран ажиллавал баярлах болно. Бид сэтгүүлээ  “Улаанбаатар принтинг” хэвлэлийн газарт 1000 хувь хэвлүүлж, 300 ш Монголд борлуулж 700 ш АНУ д авчирч борлуулахаар тооцсон юм. Сэтгүүлийг яг л гадаадад хэвлүүлсэн юм шиг маш чанартай хэвлэж ѳгсѳн “Улаанбаатар принтинг” үнэхээр бахархмаар байлаа. Монголд хэвлүүлж борлуулан бас АНУ руу илгээх ажлыг “Mongolian Economy” сэтгүүлийн эзэд Д.Бэхбаяр \9999 4248\ , Г.Амарсайхан \9905 1234\ нар хариуцаж байгаа.

 

Сэтгүүлээ АНУ ын хотуудад тус бур 100 ш авчруулж борлуулахаар тоoцсон. Одоогоор Сиэтл хотод  100 гаруй ш- ийг татсан байгаа бѳгѳѳд миний хүү Г.Ганцолмон \206 883 3676\ борлуулалтыг хариуцаж байгаа. Сан- Франциско хотод 100 гаруй ш -ийг татаж борлуулалтыг Д.Долгорсүрэн \510 604 6212\ хариуцаж байна. Лос -Анжелэс хотод  ирэх 7 хоногт 60 ш очих бѳгѳѳд барлуулалтыг Б.Ган -Энхбаяр \323 836 4546\ хариуцах юм. Вашингтон ДС орчимд 100 ш  авчирсан байгаа бѳгѳѳд борлуулалтыг Б.Жавхлан \202 714 4524\ хариуцаж байна. Чикаго хотод авчирч борлуулах ажлыг Цэрэнбат \312 835 8600\ хариуцахаар ярилцсан бѳгѳѳд одоогоор татаж амжаагүй байна. Денвэр хотод  энэ талаар хамтран ажиллах хүнтэйгээ тохиролцоогүй, бас татаж чадаагүй байгаа болно.

 

Сэтгүүлийг худалдаж авахыг хүссэн хүмүүс, дээрх хүмүүстэй холбогдож авч болно. Мѳн хотууд руу сэтгүүлийг авчрахад туслах боломжтой хүмүүс бидэнтэй холбогдон дэм болбол маш их баярлах болно.  Бид энэ сэтгүүлд мэдээлэл нь орсон компаниудад тус бур нэгийг ѳгч, уг компаниуд тус бүр 5 ш нэмж худалдаж авбал энэ удаагийн борлуулалтад их л дэм болно гэж тооцож байгаа юм. Хэрэв сэтгүүлийг хүмүүс олноор худалдан авч дэмжвэл, бас илүү их сонирхвол дахин хэвлүүлэх талаар ч бодож буй.

 

*Дараагийн дугаарыг бэлтгэх гэж байна.

 

                         “Шинэч” сэтгүүлийн 2 дахь дугаарыг бэлтгэхээр

                                    АНУ -ын хотуудад ажиллах хуваарь

 

10 сарын 13 нд \Friday\Вашингтон ДС ээс гарч Чикагод очно

10 сарын 14, 15 нд \Saturday, Sunday\Чикагод ажиллана

10 сарын 16 нд \Monday\Чикагогоос гарч Денвэрт очно

10 сарын 17, 18 нд \Tuesday, Wednesday\ Денвэрт ажиллана

10 сарын 19 нд \Thursday\ Денвэрээс гарч Сиэтлд очно

10 сарын 20, 21 нд \Friday, Saturday\Сиэтлд ажиллана

10 сарын 22 нд \Sunday\ Сиэтлээс гарч Сан Францискод очно

10 сарын 23, 24, 25 нд \Monday, Tuesday, Wednesday\ Сан Франциско, Сакраментод ажиллана

10 сарын 26 нд \Thursday\ Сан Францискогоос гарч Лос Анжелэст очно

10 сарын 27, 28 нд \Friday, Saturday\ Лос Анжелэст ажиллана

10 сарын 29 нд \Sunday\ Лос Анжелэсээс гарч Лас Вегаст очно

10 сарын 30 нд \Monday\Лас Вегаст ажиллана. Эрдэнэбат Лас Вегасаас Вашингтон ДС рүү нисч, Бүжинлхам бид аялалаа үргэлжлүүлэх юм

10 сарын 31 нд \Tuesday\ Лас Вегасаас гарч Ютад очно

11 сарын 1 нд \Wednesday\Ютагаас гарч Денвэрээр дамжин 11 сарын 2 нд \Thursday\Чикагод ирнэ. 11 сарын 2 нд Эрдэнэбат Вашингтон ДС ээс Чикагод нисч ирнэ

11 сарын 3, 4 нд \Friday, Saturday\Чикагод ажиллана

11 сарын 5 нд \Sunday\ Чикагогоос гарч Вашингтон ДС д буцаж ирнэ

 

Энэ удаагийн манай багт жолооч хѳтѳчѳѳр Г.Галбадрах, сэтгүүлийн эх, фото зурагчнаар Д.Эрдэнэбат, сэтгүүлчээр Э.Бужинлхам, жолооч туслахаар Т.Алтанхуяг нар явах юм.  Бид энэ удаад хот бүрээс 10- 15 бизнесийн мэдээлэл бэлтгэх зорилготой. Биднийг дэмжиж мэдээллээ оруулахыг хүссэн компаниуд надтай \703 403 8556\ утсаар холбогдох боломжтой. Энэ мэдээллийг уншсан хүмүүс бусдад түгээж, холбож ѳгвѳл талархах болно. Мѳн биднийг очсон хот болгонд гэртээ хонуулж туслах хүмүүс байвал бид талархах болно. Бид ѳѳрсдийн хѳнжил дэвсгэртэйгээ явж байгаа бѳгѳѳд ѳдѳржингѳѳ гадуур ажиллаад шѳнѳдѳѳ л хоног тѳѳрүүлэх болохоор бусдад тэгтлээ тээр болохгүй дээ, хэхэхэ.

 

…Гадаадад ажиллаж бизнес эрхэлж буй монголчуудын мэдээллийг ингэж бэлтгэх нь Монголын хѳгжилд, жижиг дунд бизнесийн хѳгжилд, Монголд бизнесийн соёл болоод шударга ѳрсѳлдѳѳн, үр ашигтай хамтын ажиллагааг бий болгоход бодитой тус дэм болно гэж бид харж байгаа юм. Монгол Улсын Ерѳнхийлэгч Х.Баттулгын жижиг дунд бизнесийг ѳргѳжүүлэн хѳгжүүлж дундаж давхрагын амьдралтай хүмүүсийг олонхи болгох бодлого, одоо “Монгол ТВ”- ээр гарч эхэлж буй  “Шарк Танк” нэвтрүүлгийн зорилгод ч ихээхэн тус дэм болно. Бид энэ мэдээллүүдээ онлайн хэлбэрт шилжүүлж, хэн ч ашиглах боломжтой хялбар үйлдэлтэй апплэкейшн бүтээхээр ажиллаж эхэлж байгаа. Зѳв сайн санаачлага, бодит ажил хэргийн тѳлѳѳ чин сэтгэлээсээ дэмжиж байгаа хэнтэй ч хамтарч ажиллахдаа бид баяртай байх болноо. Сайн үйлс бүхэн цэцэг мэт дэлгэрэх болно.

“ЦЕНЗУРГҮЙ ЯРИА” ба МѲНХБАЯСГАЛАН

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

АНУ д ажлаар ирээд байхдаа тэрээр нэг ѳдѳр над руу залгаж:

 

-Галаа ах аа, таныг “Цензургүй яриа”- ндаа оруулмаар байна

-Хэрэггүй байхаа

-Яагаад?

-“Цензургүй яриа” чинь олон нийтийн анхаарлыг татаж байгаа дуулиантай асуудлаар бэлтгэдэг биз дээ?

-Үгүй дээ. Энд ирснийх таны санаачлан хийж байгаа олон ажлуудыг тань олон нийтэд зѳв сайнаар ойлгуулж, дэмжүүлэх хэрэгтэй байнаа

-За би бодьё, тэгээд шийдээ маргааш хэлье

 

Нилээд бодож байж зѳвшѳѳрч, бид хоёрын хамтдаа ярилцсан “Цензургүй яриа” маань олон нийтэд хүрлээ. Ямар ч бэлтгэл, тавилт, найруулга үгүй ярилцлага маань хүмүүст сайн муу янз бүрээр үнэлэгдэж байвч, сэтгэл дотроо тээж, ѳѳртэйгээ ярьж явсан олон бодлуудыг минь дэлгэв. Би түүнд талархаж байгаа.

 

Олон нийтийн анхаарлын тѳвд байж сайн муугаар зѳндѳѳ хэлэгдэж байдаг түүнтэй олон асуудлаар зѳндѳѳ ярилцсан.  “Жаахан ихэмсэгдүү байж магадгүй” гэсэн тѳсѳѳллийг минь анх уулзахдаа л дотно танилууд шиг инээж угтан илэн далангүй ярьсан яриа нь үлдэн хѳѳв.

 

-Би ѳѳрийн тань нэвтрүүлгийн зарим дугааруудыг үзэж байх даа “Захиалгатай байж магадгүй юм даа” гэж бодсон

-Тийм шүү, заримдаа би ѳѳрѳѳ ч тэгж бодохоор байгаа. Гэхдээ үүнийгээ хүн болгонд “тийм “эсвэл “үгүй” гэж нотлох хэцүү. Харин “захиалгатай байсан уу? эсвэл үгүй юу?” гэдгийг цаг хугацаа л нотлоно, ѳѳр хэн ч нотолж чадахгүй л дээ

-Сая Ерѳнхийлэгчийн сонгуульд Х.Баттулгыг дэмжин маш идэвхтэй ажиллаж, ялалт байгуулсны дараа би чамайг “ямар нэгэн албан тушаал дээр очих нь дээ” гэж бодож байлаа

-Бараг хүн болгон тэгж бодож байсан байх. Харин би хэзээ ч улстѳрд орж хутгалдахгүй ээ. Миний амьдралын хамгийн эрхэм зорилго маань “Эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүй”-г Монголд жинхэнэ утгаар нь бий болгон хѳгжүүлж, Монголын улстѳрийг цэвэрлэн, ард олны тѳлѳѳ шударгаар ажилладаг болгоход хувь нэмрээ оруулах хүсэл юм шүү дээ

 

Түүний хэлсэн энэ үг миний сэтгэл дэх будантсан мананг сарниасан юм. Амаргүй хэцүү байвч сэтгэл дотроо зорилготой, түүндээ үнэнч хүмүүс ховор л доо.  Мѳнгѳнд дѳрлѳгдсѳн эрх мэдэл олон хүний мѳн чанарыг үгүй болгон ердѳѳ л “амьтан” мэт болгож байгаа энэ цаг үед, энэ үг надад их л тод сонсогдсон. Би түүнийг сайн мэдэхгүй болохоор хоосон магтаад, эсвэл бусдын яриаг ишлэл болгон муулаад байж чадахгүй. Бохирдсон нийгмийн сүрэгжсэн тогтолцоог сѳрѳн зогсож, хэвлэлийн бие даасан эрх чѳлѳѳг бий болгон мѳнгѳнд хүлэгдсэн хараат байдлыг ѳѳрчлѳх амаргүй.  “Шүүр унасан шулам” аас  бие даасан, хүчтэй, хэвлэл мэдээллийн засаглалын тулгуур болох “Эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүй”-г Монголд жинхэнэ утгаар нь бий болгосон гавьяа түүнийг болох ч юм бил үү?  Амжилт хүсье Мѳнхбаясгалан танд.

Арвын “А”- гийнхан

By gala-admin | ТЭМДЭГЛЭЛ

“Хүнд хамгийн эрхэм зүйл бол амьдрал. Тэрээр ганцхан удаа олдох бѳгѳѳд, түүнийгээ үр ашиггүй ѳнгѳрүүлсний тѳлѳѳ хожим харамсахгүйгээр амьдрах хэрэгтэй”  Н.Островский  \10 р анги тѳгсѳлтийн монтаж дээр бичсэн үг\

 

Би боловсролын салбарт  20 жил ажиллахдаа нэг л удаа 10 р анги дааж тѳгсгѳсѳн юм.  1987 оны хавар буюу одоогоос яг 30 жилийн тэртээх хавар Завханы Тосонцэнгэлийн 10 жилийн дунд сургуулийн 10 ын “А” ангийг тѳгсѳгчид миний хувьд, багш хүний ур чадвар хийгээд хайр шингэсэн чин сэтгэлийн минь “бүтээл”.  Ѳдгѳѳ оюун сэтгэлгээ нь тѳлѳвшиж, ажил амьдрал нь тэгширч,  хүний амьдралын утга учрыг ухаарч яваа шавь нар минь миний сэтгэлд 1987 оны хавар шиг ид залуухан хэвээрээ. Миний амьдралын олон сайхан гэгээн дурсамжууд, унаж босч, алдаж ухаарч явсан он цагуудын баяр гунигийн хэлхээс эд нартай минь холбогддог. Багш хүний сэтгэлд шавь нар нь үргэлж хүүхдээрээ, хэзээ ч хаана ч уулзсан тэр цагийнхаараа, хайр хүндлэл итгэлцэл нь дэвтрийн цаасан хуудас шиг цагаахан ариухнаараа байдагт л ид шид оршдог байх. Багш шавь нар бие биенээ хэзээ ч ѳѳрѳѳр харж мэдэрдэггүй.

 

…1982 оны намар Завханы Булнай сумын 8 жилийн сургуулиас Тосонцэнгэлийн 10 жилийн дунд сургуульд зураг хѳдѳлмѳрийн багшаар шилжиж ирээд 5 “А” ангийн дааж авч билээ. Бага ангийн багш Амаржаргал, дараа нь Жавзандолгор багшаар удирдуулж байсан жижигхэн хѳѳрхѳн хүүхдүүд миний шавь нар болж 6 жилийг хамтдаа үдэв. Анхны багш нарынх нь суулгасан зѳв тѳлѳвшил нь энэ ангийг удирдахад надад арай амар байсан байх. 6 р ангид ороход нь 5 “Д” ангийг тарааж бусад бүлгүүдэд нь хуваарилахад нэмэгдсэн хүүхдүүдтэйгээ нийлээд, 8 р анги тѳгсѳхѳд нь тойргийн бусад сургуулиудаас хүваарилагдсан хүүхдүүд нэмэгдээд хожмын 10 “А” ангийг бүрдүүлсэн юм. Цэрэгжилийн багш Намжилдорж, Тогтохбаяр нар бэлтгэж оролцуулдаг байсан цэрэг спортын “Дѳл” тоглолтод нилээд хэдэн жил аймаг улсад шалгарч байсан нь хамт олон сайнаар бүрэлдэхэд нѳлѳѳлсѳн. Хавар хаврын салхинд сайртаж холцруутсан хацартай, харлаж борлосон нүүрнээсээ  цагаан шүд яралзуулан инээж байсан тѳрхүүд миний сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Ж.Цолмон, П.Долгормаа, Ё.Мѳнхнасан гурван охин улирлын дун гаргах болоход миний ѳмнѳѳс бүгдийг нь хийж дуусгадаг байсан сан.  Сайн шавь нартай байсандаа би их азтай багш байсан.

 

Социализмын үеийн дунд сургуулиудын жишгээр “Урлагийн үзлэг”, “Намрын спартакиад”, “Шинэ жил”, “Багш нарын баяр”, “Хаврын ажил” бас “Намрын ажил”, “Хѳдѳлмѳр зуслан” гээд бидний хамтдаа ѳнгѳрүүлсэн цаг хугацаа болгон одоо аз жаргалтай дурсамжууд болон үлджээ. Нэг тийм сэтгэлийн шаналгаагүй гэгээн ѳдрүүд, бие биенийхээ мѳн чанар болоод хайр халамж мэдэрсэн ѳдрүүд.  Загнуулж зэмлүүлэн бас аргадуулж хайрлуулж байсан мѳчүүдэд гомдлын нулимсаа хайр, ухаарал болгон залгилж байсан юм шүү, та нар. Би тийм ч гайхалтай мундаг багш байгаагүй ч ѳглѳѳ бүхэн хичээл эхлэхээс ѳмнѳ уншиж ѳгдѳг байсан Сухомлинскийн сургаальт ѳгүүллэгүүд, Дэйл Карнейгийн харилцааны сургаалууд, Расул Гамзатовын “Миний Дагестан” номноос эх орон ээжийгээ хайрлах сэтгэлийн ѳчлүүдийг , бас олон олон номнуудаас хэсэгчлэн уншиж ѳгдѳг байсан нь тэд нарт жаахан ч атугай зѳв хүн болж тѳлѳвшүүлэх хүслийн шаналал байсан.  1990 он гараад амаргүй хэцүү цаг үед надтай уулзахдаа “Багш аа та биднийг хэтэрхий шударга хүн болгон тѳлѳвшүүлжээ, энэ цаг үед амаргүй л байна шүү” хэмээн наргиан болгон хэлж байсныг ч санаж байна. Зѳв тѳлѳвшилд шалгуур нь цаг хугацаа л байдаг юм.

 

1987 оны хавар миний хувьд амаргүй хүнд үеүд байсаан. Бараг бүх хүмүүс надаас нүүр бууруулж байсан тэр хавар миний сэтгэлийн гэрэл гэгээ , итгэл найдвар минь тэд нар л байлаа. 10 “А” ангийг тѳгссѳн 28 шавь нараас Ж.Цолмон “алтан медаль”тай тѳгсч Унгар улсад, У.Ганбат Чехословак улсад, Г.Гантуяа Германы бэлтгэлд, Т.Ганболд, Б.Доржсүрэн, Т.Түмэндэмбэрэл нар ОХУд, П.Долгормаа МУИС д, Ганчимэг Ё.Мѳнхнасан нар ХААИС д суралцахаар хүваарь авч бас олон шавь нар минь техниккумын хуваарь авсан нь миний сэтгэлийг амрааж тайвшруулсан. Тэгэхэд би та нарт бас ѳѳртѳѳ баярлаж, “багш” болж чадсандаа ѳѳрийгѳѳ жаахан “тоов”.  Олон шавь нарынхаа нэрийг энд багтаах боломжгүй. Tэр цагаас хойш 30 жил ѳнгѳрчээ, бага хугацаа биш. Удахгүй тэд 30 жилийн ойгоо тэмдэглэн уулзах гэж байгаагаа надад дуулган урьсан юм. Хүний амьдралын 30 жилд их олон зүйлс ѳѳрчлѳгддѳг ч, сурагч насандаа хамт байсан найзуудаа, багш нараа яг тэр үеийнхээр нь тѳсѳѳлж хайрладаг. Сэтгэлдээ тэднийг ѳѳрчилдѳггүй. Анх сургуульд ороод цав цагаан дэвтрийн цаасан дээр анх удаа бичсэн “А” үсэг хүний амьдралын бүх л үед мартагдалгүй, баларч арилахгүй тов тодхон байдагтай яг адил.

 

1987 онд Завханы Тосонцэнгэлийн 10 жилийн сургуулийг тѳгссѳн Галбадрах багштай 10 “А”, Гарамдагва багштай 10 “Б”, Хандсүрэн багштай 10 “В”, Ѳлзийдэлгэр багштай 10 “Г”, Ёндонжамц багштай 10 “Д”, Лхагвасүрэн багштай 10 “Е”, Нарантуяа багштай 10 “Ж” ангийн бүх тѳгсѳгч нартаа 30 жилийн ойн баяр хүргэе. “Улсын тэргүүний” Завхан аймгийн Тосонцэнгэлийн 1 р 10 жилийн сургуулиар овоглож, нэр алдрыг нь дуудуулан биширч, тэр сургуулийг тѳгссѳн олон мянган залуусын нэг гэдгээрээ бахархаж яваад тань баяр хүргэе. Одоо хэр нь тааралдаж уулзах бүрдээ “багш аа” уулга алдан мэндэлдэг, сайн ч явсан муу ч явсан “найз аа” хэмээн дуу алдаж тэвэрч зовлон жаргалаа чин сэтгэлээсээ хүүрнэдэг, амьдралынхаа зовлонтой хэцүү мѳчид нэгэн ангийнхнаа дурсан нулимстай хэрнээ мушийж инээмсэглэдэг сурагч насны нѳхѳрлѳл энэ амьдралын гэгээн сайхан баталгаа. “Манай ангийн охин”, “манай ангийн хѳвгүүн” хэмээн ач зээ нарынхаа дэргэд ч гайхуулан хуучилж, тэдний гайхcан шоолж инээмсэглэсэн гэнэн харцны ѳѳдѳѳс бахархан байж инээдэг сайхан цаг дор та нар минь уулзан, бие биенээ санасан сэтгэлээ дэвтээж буй. Сэтгэл тань амар амгалан, баяр баясгалантай байг ээ. Шавь та нар минь ч миний амьдралын хамгийн гэгээн сайхан дурсамжийн эзэд. Та нарыгаа хайрлан дурсаж явдаг шүү, багш нь.